Bức tranh năng lượng toàn cầu hiện Ä‘an xen bởi các gam màu sáng và trầm khác nhau. Bối cảnh hàng loạt các vấn đề hiện hữu nhÆ° biến đổi khí hậu, những bệnh dịch, găng địa chính trị, hệ lụy trong khoảng cuá»™c xung Ä‘á»™t Nga- Ukraine… có thể làm cho loại chảy năng lượng thế giá»›i đổi hÆ°á»›ng.

Trong Ä‘ó, năng lượng tái hiện là “sắc nóng” Ä‘ang thu hút sá»± để ý của dÆ° luận, những nhà hoạch định chính sách, nhà kỹ thuật cÅ©ng nhÆ° những nhà hoạt Ä‘á»™ng khí hậu. Việc chuyển đổi trong khoảng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo Ä‘ang phát triển thành xu thế quan trọng tại rá»™ng rãi đất nÆ°á»›c trên thế giá»›i, là chìa khóa để khắc phục cuá»™c khủng hoảng khí hậu cùng lúc đảm bảo vững mạnh kinh tế bền vững.

Năng lượng tái tạo là gì?

Theo khái niệm của liên hợp quốc, năng lượng tái tạo là năng lượng có khởi thủy trong khoảng tình cờ, tốc Ä‘á»™ bổ sung mau lẹ hÆ¡n tốc Ä‘á»™ tiêu thụ. chẳng hạn, ánh sáng mặt trời và gió là những nguồn được bổ sung liên tục. những nguồn năng lượng tái tạo dồi dào và sẵn có quanh Ä‘ó ta. cung cấp năng lượng tái tạo tạo ra lượng khí thải thấp hÆ¡n rá»™ng rãi so mang việc đốt nhiên liệu hóa thạch nhÆ° than, dầu, khí đốt…

công ty nghiên cứu và kỹ thuật TWI (Anh) Ä‘ã phân biệt sá»± khác nhau giữa năng lượng tái tạo, năng lượng xanh và năng lượng sạch. Theo ấy, năng lượng tái hiện tá»›i trong khoảng những nguồn hoặc các thời kỳ được bổ sung liên tục, năng lượng sạch là các nguồn không thải ra chất ô nhiá»…m nhÆ° carbon dioxide, còn năng lượng xanh là đến từ những nguồn bá»—ng dÆ°ng.

tổ chức TWI cho rằng không hề gần nhÆ° dòng năng lượng tái tạo đều thá»±c sá»± sạch hoặc xanh hoàn toàn. chả hạn, 1 số nguồn thủy Ä‘iện sở hữu thể khiến cho không gian sống khi không bị phá hủy và gây ra nạn phá rừng.

Bá»™ Năng lượng Mỹ (DOE) chia năng lượng tái tạo thành sáu loại: năng lượng sinh học sở hữu khởi thủy trong khoảng tài nguyên sinh khối; năng lượng địa nhiệt có nguyên nhân trong khoảng quá trình sinh nhiệt của chính trái đất; thủy Ä‘iện; năng lượng đại dÆ°Æ¡ng; năng lượng mặt trời; năng lượng gió.

khái niệm về năng lượng tái hiện mang thể được tiếp cận trong khoảng nhiều hÆ°á»›ng khác nhau, nhÆ°ng Ä‘iểm chung của các khái niệm cho rằng năng lượng tái tạo đến từ những nguồn tài nguyên được bổ sung liên tục và sắp nhÆ° thường cạn kiệt.

Sự chuyển dịch thế tất

Trên thá»±c tại, năng lượng hóa thạch hiện được sá»­ dụng rá»™ng rãi nhất, từ lâu Ä‘ã nhÆ° má»™t phần chẳng thể thiếu đối có hoạt Ä‘á»™ng kinh tế và phố há»™i. không những thế, nguồn dá»± trữ nhiên liệu hóa thạch sở hữu ngừng, trong khi dân số và nhu hố xí thụ năng lượng của thế giá»›i liên tiếp gia tăng. ngoài ra, việc khai thác, sản xuất và dùng nhiên liệu hóa thạch Ä‘ã gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đối có môi trường.

Trong bối cảnh Ä‘ó, năng lượng tái hiện từ gió, mặt trời… vá»›i thể khắc phục cả 2 vấn đề trên vá»›i nguồn cung rất nhiều bất tận và thân thiện môi trường. Điện cung ứng từ nguồn năng lượng tái tạo này cÅ©ng mang giá khó khăn hÆ¡n những nguồn Ä‘iện nhiên liệu hóa thạch truyền thống và giúp tạo ra phổ biến việc làm. có các đặc trÆ°ng trên, xu hÆ°á»›ng phát triển năng lượng tái hiện có thể khiến cho bản đồ năng lượng toàn cầu được “vẽ lại”, thay đổi Ä‘áng kể trong những năm đến.

Theo Thống kê Năng lượng tái tạo 2021 – phân tích và dá»± báo tá»›i năm 2026 của CÆ¡ quan năng lượng quốc tế (IEA), sản lượng Ä‘iện tái tạo thế giá»›i Æ°á»›c tính đạt 8300 TWh năm 2021, tăng khoảng 8% so vá»›i cá»™ng kỳ năm trÆ°á»›c và Ä‘ánh dấu mức nâng cao hàng năm cao nhất tính từ lúc 1970.

Trong ấy, Ä‘iện mặt trời và Ä‘iện gió Ä‘óng góp khoảng hai phần ba mức lá»›n mạnh năng lượng tái tạo. Công suất Ä‘iện tái hiện được cho rằng sẽ nâng cao tốc trong thời kỳ dá»± Ä‘oán của Báo cáo IEA, chiếm sắp 95% mức nâng cao công suất Ä‘iện toàn cầu tá»›i năm 2026.

từ năm 2021-2026, mức bổ sung của công suất năng lượng tái tạo dá»± Ä‘oán đạt trung bình 305 GW/năm đối sở hữu kịch bản hạ tầng, mang thể đạt 380 GW/năm đối vá»›i kịch bản vững mạnh. tuy nhiên, để toàn cầu có thể đạt phát thải ròng rã vào năm 2050, phát triển công suất năng lượng tái tạo hàng năm cần nâng cao hÆ¡n 80% so mang kịch bản lá»›n mạnh Ä‘ó.

Điều này đồng nghÄ©a rằng tất cả các nÆ°á»›c cần tăng tốc hÆ¡n nữa trong việc theo Ä‘uổi xu hÆ°á»›ng năng lượng tái hiện, phấn đấu hÆ¡n nữa để khắc phục những vấn đề về chính sách, thá»±c thi cÅ©ng nhÆ° nâng các cam kết khí hậu.

xu thế trên toàn cầu

Dẫn đầu cuá»™c Ä‘ua tăng trưởng trong ngành nghề năng lượng tái tạo là Trung Quốc – chiếm gần 1 ná»­a mức tăng trưởng thế giá»›i về năng lượng tái tạo, tiếp theo là Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và Ấn Độ. Chỉ riêng bốn thị phần này Ä‘ã chiếm gần 80% công suất tái tạo mở rá»™ng trên toàn toàn cầu.

Là quốc gia phát thải khí nhà kính hàng đầu và dân phần Ä‘ông nhất thế giá»›i, việc Trung Quốc chuyển đổi sang năng lượng tái hiện sở hữu ý nghÄ©a Ä‘áng kể đối vá»›i mục tiêu khí hậu của toàn cầu khái quát.

Tháng 10/2021, nÆ°á»›c này ban hành chỉ dẫn Ä‘eo Ä‘uổi tiêu chí đạt mức phát thải đỉnh Ä‘iểm đến 2030 và trung hòa khí thải carbon trÆ°á»›c 2060. Trung Quốc đặt chỉ tiêu nâng cao dần tá»· lệ tiêu thụ năng lượng ko hóa thạch lên khoảng 20% vào năm 2025, khoảng 25% vào năm 2030 và trên 80% vào năm 2060.

Việc Trung Quốc cam kết trung hòa carbon trÆ°á»›c năm 2060 cÅ©ng dẫn đến các tiêu chí lâu dài má»›i nhÆ° nâng tổng công suất năng lượng mặt trời và gió lên 1200 GW vào năm 2030, nâng cao trong khoảng 530 GW năm 2020.

sở hữu EU, bằng cách thức theo Ä‘uổi xu thế nâng cao tá»· lệ các nguồn tái tạo trong cÆ¡ cấu tiêu thụ năng lượng, các quốc gia EU mang thể đảm bảo an ninh năng lượng, bá»›t phụ thuá»™c vào nguồn năng lượng nhập khẩu trong khoảng Nga cÅ©ng nhÆ° thay thế các nguồn nhiên liệu hóa thạch Ä‘ang trở nên đắt đỏ.

những nÆ°á»›c thành viên EU được buá»™c phải thiết lập mÆ°u hoạch năng lượng và khí hậu đất nÆ°á»›c (NECP) cho quá trình 10 năm trong khoảng năm 2021-2030, nhằm xúc tiến mục tiêu của chÆ°Æ¡ng trình “Phù hợp cho 55” (châu Âu sẽ giảm 55% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2050).

Vào tháng 6/2021, EU Ä‘ã huy Ä‘á»™ng 20 tá»· Euro trong đợt phát hành trái khoán lần đầu cho quỹ Next Generation EU, Ä‘ánh dấu đợt phát hành trái khoán lá»›n nhất từ trÆ°á»›c tá»›i bây giờ ở châu Âu. Quỹ Next Generation EU vá»›i mục Ä‘ích tÆ°Æ¡ng trợ các nÆ°á»›c thành viên phục hồi kinh tế hậu đại dịch, vun đắp châu Âu theo hÆ°á»›ng xanh hÆ¡n, số hóa và linh hoạt hÆ¡n.

Để tài trợ cho NextGeneration EU, Ủy ban châu Âu (EC) Ä‘ã lên kế hoạch huy Ä‘á»™ng tổng cùng 800 tá»· Euro trong khoảng thị trường vốn thời kỳ 2021-2026, trong Ä‘ó góp má»™t phần vào tài trợ năng lượng tái tạo.

có vị thế là 1 trong những quốc gia bậc nhất toàn cầu về sản lượng năng lượng tái tạo, Mỹ tiếp tục Ä‘eo Ä‘uổi các chỉ tiêu đầy tham vẳng và thá»±c thi những chính sách há»— trợ lá»›n mạnh năng lượng tái tạo lên mức cao má»›i.

Tổng thống Joe Biden Ä‘ã Ä‘Æ°a Mỹ trở lại có ký hợp đồng Paris ngay sau lúc nhậm chức. Vào tháng 4/2021, ông Joe Biden tuyên bố cam kết giảm 50% khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 so mang mức của năm 2005, nâng cao gấp Ä‘ôi so vá»›i mức cam kết dÆ°á»›i thời chính quyền cá»±u Tổng thống Barack Obama.

Báo cáo của Bá»™ Năng lượng Mỹ cho biết năng lượng mặt trời có thể chiếm tá»›i 40% nguồn cung Ä‘iện của nÆ°á»›c này vào năm 2035 và 45% vào năm 2050, nâng cao so sở hữu mức ngày nay chỉ là 3%.

Mỹ đặt tiêu chí cung cấp 30 GW Ä‘iện gió vào năm 2030, trở thành nền móng trong chiến lược đối phó mang vấn đề nóng lên thế giá»›i, khá»­ carbon trong lÆ°á»›i Ä‘iện của Mỹ vào năm 2035 song song tạo ra hàng ngàn việc làm.

Tháng 2/2022, Mỹ Ä‘ã tiến hành đấu thầu các hạ tầng năng lượng gió ngoài khÆ¡i New York và New Jersey, là cuá»™c chiến thầu to nhất trong khoảng trÆ°á»›c đến giờ trong lÄ©nh vá»±c này ở Mỹ và cÅ©ng là thÆ°Æ¡ng vụ đấu thầu năng lượng gió ngoài khÆ¡i trÆ°á»›c nhất dÆ°á»›i thời Tổng thống Biden.

tá»›i tháng 6/2022, Tổng thống Biden kích hoạt Đạo luật phân phối quốc phòng (DPA), đẩy nhanh công Ä‘oạn phân phối kỹ thuật năng lượng sạch trong nÆ°á»›c, cho thấy phấn đấu của Mỹ trong việc theo Ä‘uổi kế hoạch nâng sản lượng Ä‘iện mặt trời. Ông chủ Nhà Trắng Ä‘ang tiếp tục thúc giục Quốc há»™i Mỹ Æ°ng chuẩn giảm thuế và những khoản đầu cÆ¡ bổ sung nhằm tăng tốc thời kỳ sản xuất cÅ©ng nhÆ° triển khai năng lượng sạch tại nÆ°á»›c này.

các cam kết về khí hậu và khuynh hÆ°á»›ng năng lượng tái hiện tại tất cả quốc gia trên Ä‘ã tác Ä‘á»™ng Ä‘áng nói tá»›i sá»± dịch chuyển trong bức tranh năng lượng thế giá»›i khái quát và Việt Nam nói riêng.

thời gian qua, ngành năng lượng tái tạo của Việt Nam Ä‘ã ghi nhận những bÆ°á»›c chuyển mình ấn tượng.

Việt Nam Ä‘ã và Ä‘ang đứng trÆ°á»›c các thời cÆ¡ to để Ä‘ón đầu xu hÆ°á»›ng chuyển dịch sang năng lượng tái hiện. sở hữu các định hÆ°á»›ng há»— trợ trong khoảng chính phủ, phấn đấu tận dụng cả nguồn lá»±c trong nÆ°á»›c và quốc tế cá»™ng việc học hỏi kinh nghiệm trong khoảng các quốc gia Ä‘i trÆ°á»›c sẽ là những Ä‘á»™ng lá»±c quan yếu để Việt Nam sở hữu thể phát triển phải chăng nguồn năng lượng tái hiện của mình, đổi thay bức tranh năng lượng quốc gia theo hÆ°á»›ng tích cá»±c hÆ¡n nữa.